Bijdrage DorpsBelangen: Principebesluit tot herindeling Wijdemeren-Hilversum

Woensdag 10 juli

Bijdrage DorpsBelangen: Principebesluit tot herindeling Wijdemeren-Hilversum

Jaren bestond de wens van de provincie en de gemeente Hilversum dat Wijdemeren met Hilversum zou gaan fuseren. Wethouder Heller gaf vorige week in de commissie aan dat de raad van Hilversum nu nog wel achterloopt op Wijdemeren in het denkproces en de onderling gevoerde discussies over een bestuurlijke fusie. Toch liep het college van Hilversum daar in eerdere jaren op vooruit, wij denken dat ze het wel zullen bijbenen, een vurige wens doet een hoop versnellen en bespoedigen. Ook andere fracties in de gemeenteraad van Wijdemeren waren al lang geleden groot voorstander van een fusie, en dan heel expliciet met Hilversum. Gooise Meren, zelf nog een jonge samengevoegde gemeente, is daarvoor niet eerder in beeld geweest. DorpsBelangen heeft zich altijd tegen een fusie verzet. We zochten steevast naar mogelijke oplossingen om zelfstandig te blijven, de regie in eigen handen te houden. Bij voorgaande fusieperikelen lieten inwoners zich stevig anti-fusie horen en werden er petities ondertekend, nu bleef het op een kleine groep inwoners na eigenlijk heel stil.

“Niets doen is geen Optie meer’ luidde het rapport van KokxDeVoogd in 2023. Daar zal dan vrijwel iedereen in Wijdemeren inmiddels van doordrongen zijn.

DorpsBelangen gaat vanavond niet uiteenzetten wat er allemaal niet goed is gegaan de laatste jaren, en wie of wat daarvoor verantwoordelijk is, waardoor we nu op dit punt zijn beland. Maar wel willen we nogmaals dit uitspreken: over het gelopen proces vanaf februari 2023, met als uitkomst de grote onherroepelijk stap in één keer naar een bestuurlijke fusie zijn we ongelukkig, niet blij. Schaalvergroting en bestuurlijk fuseren is niet per definitie de oplossing voor een sterkere bestuurskracht. Bestuurlijk fuseren is duur, is uit vele onderzoeken en ervaringen naar voren gekomen. Eenmaal bestuurlijk gefuseerd is er geen weg terug.

We hebben de verkennende fase inmiddels afgerond. We zadelden drie gemeenten op met flink wat denk en puzzelwerk. Stichtse Vecht liet vrij snel weten om hun moverende redenen niet te willen fuseren met Wijdemeren. Daarmee zijn de dorpen van Wijdemeren sowieso behouden voor de regio Gooi & Vecht. Zowel Hilversum als Gooise Meren stuurden Wijdemeren een uitermate positieve reflectie/reactie per brief. Daarin geven beide gemeenten aan de meerwaarden te zien van een fusie voor Wijdemeren en zeker ook voor zichzelf. De reflectie en onderbouwing van Gooise Meren sprak de fractie DorpsBelangen meer aan dan die van Hilversum. We zijn immers zoveel meer gelijkende gemeenten. Maar kort daarna gooide de 50% bereidheid van Gooise Meren deuren dicht en bleef er 1 mogelijkheid over, een fusie met Hilversum. Op dit moment wordt in de raad van Gooise Meren via een amendement toch gepleit voor 100% samenvoeging met Wijdemeren. Wat een opmerkelijke ontwikkeling, waarvan de uitkomst vrijwel zeker geen verschil gaat maken.

Financiën

Weet Hilversum wel waaraan het begint? Er heeft een onderzoek door bureau BMC plaatsgevonden die de drie gemeenten tegen het licht heeft gehouden, maar daarmee zijn de financiën nog niet doorberekend. Daarom is het nu nog niet duidelijk wat dit echt voor financiële gevolgen gaat hebben voor beide gemeenten.

Weet Wijdemeren wel waaraan het begint? Welke garanties hebben wij? Het zal niet meevallen deze te kunnen geven aan onze inwoners, want de fusiepartner zal er, misschien op een enkele na, geen kunnen geven voor de lange termijn.

Een van de doelen van Wijdemeren om te gaan fuseren is dat de inwoners met minder hoge woonlasten geconfronteerd worden. Voor hoe lang in de toekomst vinden we dit belangrijk en rechtvaardig om voor te fuseren? Zouden we voor altijd voordeliger af moeten zijn dan nu? Voor tenminste 10 jaar? Of voor slechts 1 raadsperiode? Met de komst van een nieuwe gemeenteraad, nieuw beleid en veranderingen met of door de tijd, zullen we niet kunnen borgen dat de inwoners van voormalig Wijdemeren voor altijd minder kwijt zullen zijn aan hun woonlasten dan anno 2026.

Subsidies aan onze verenigingen en cultuur

We hebben een rijk verenigingsleven en daar zijn we trots op. Maar de subsidies houden niet over. Geld voor verenigingen, sport en cultuur vrijmaken is altijd lastig geweest in Wijdemeren. En ook het nieuwe kabinet en het hoofdlijnenakkoord is snoeihard, alsof het alleen maar nice-to-have is. Maar het maakt de samenleving juist levendig, geeft erkenning  en bestaansrecht, en stimuleert ontwikkeling. DorpsBelangen zal er scherp op toezien dat dit een prominente plaats krijgt, nog beter, een nodige impuls, in het Herindelingsontwerp.  

Dienstverlening

Ook bij de gemeente Hilversum speelt hetzelfde probleem als bij veel gemeenten in Nederland, het aantrekken van vaste werknemers is moeilijk. Te weinig capaciteit merken inwoners meestal direct aan de kwaliteit van dienstverlening. Een belangrijke reden om te willen fuseren is dan ook de worsteling van Wijdemeren om de dienstverlening op een goed en acceptabel niveau te houden. Het kan niet zo zijn dat Wijdemeren er straks op achteruit gaat. Aandacht hiervoor bij de gesprekken over de inhoud van het Herindelingsontwerp. De Lokale overheid, onze nieuwe gemeente, moet straks dichterbij voelen in plaats van op afstand gezet, voor iedereen.

Het raadsvoorstel

Na de verkennende fase ligt nu het raadsvoorstel voor om met Hilversum de verdiepende gesprekken in te gaan, om inhoud te gaan geven aan het Herindelingsontwerp. Elk beslispunt vinden wij belangrijk.

Toch een paar opmerkingen:
Beslispunt 3bVII wordt draagvlak genoemd, wij zijn benieuwd naar hoe dat in het Herindelingsontwerp komt te staan. Beslispunt 3e: Een budget vrij te geven uit de algemene reserve van 205.000 euro, vreemd bedrag, maar er zal toch ongetwijfeld meer bijkomen. 3bIX de financiële doorberekening, die had DorpsBelangen nou wel eerder willen hebben. Beslispunt 4: Plan van aanpak opstellen; wij gaan ervan uit dat hier een communicatie/participatieplan bij wordt meegenomen.

Wij missen hierin het volgende:

Namelijk de Stedenbouwkundige plannen van Hilversum en de effecten op Wijdemeren
Wanneer Wijdemeren met Hilversum fuseert komt de grens te vervallen en wordt beleid geharmoniseerd, mogelijk tot 2 jaar na de fusiedatum van 01-01-2027.
In het BMC rapport waarin de drie gemeenten worden vergeleken, lezen we veel (cijfermatige) feitjes. En veel ‘te verwachten’ omdat je het ook soms niet zeker weten kunt.
Een goed en belangrijk rapport.

Maar wat we als Wijdemeren ook moeten willen weten zijn de mogelijke effecten van de lopende stedenbouwkundige plannen van Hilversum op Wijdemeren. (En welke er op de plank liggen te wachten, om deze zodra de mogelijkheid zich voordoet in verdere ontwikkeling te brengen). Mobiliteit en infrastructuur (Waar zijn HOV punten gepland/gewenst? (HOV is Hoogwaardig Openbaar Vervoer, stads- en streekvervoer dat voldoet aan hoge eisen op het gebied van doorstroming, comfortvoorziening, en reisinformatie (zegt Wikipedea), daar zal dan, nemen wij aan, ook bredere toegangswegen en parkeerterreinen voor nodig zijn.) Welke wegen wil men herinrichten/verbreden binnen bv de komende 10 jaar? Ruimtelijke structuur, Natuur- en milieuplanning, Woningbouw) Naar ons idee moeten we dit willen weten, zo gedetailleerd als mogelijk is. Een Effectenanalyse zou ons hierbij kunnen helpen. Een document dat waardevolle informatie oplevert voor in of bij het Herindelingsontwerp. Wij maakten een motie en rekenen op steun van de raad.

Tot slot voorzitter, tevens onze stemverklaring als u mij toestaat
De Fractie DorpsBelangen heeft tot op heden verdeeld gestemd en zal dat vanavond ook doen. Mijn fractiegenoot kan zich vinden in de feitelijke inzichten en bestuurlijke afwegingen die leiden tot het besluit de intentie uit te spreken om te komen tot een lichte samenvoeging van Wijdemeren met Hilversum.
Ik stem tegen het raadsvoorstel
Niet omdat ik stevige maatregelen niet nodig acht.
Maar omdat een ambtelijke fusie mij, als eventuele tussenstap, op vele fronten beter voorkomt.

Uiteraard zet ik samen met de hele fractie DorpsBelangen mij volledig in om de belangen van Wijdemeren zo krachtig en volledig mogelijk te behartigen.

Dank u wel

Dictum motie

Verzoekt het college,

·       Een stedenbouwkundig effectenanalyse op te laten maken door een erkend bureau. In samenwerking met de gemeente Hilversum. En de kosten voorlopig te dekken uit de algemene reserve en deze op een later moment te verrekenen met de eenmalige uitkering herindeling (ARHI gelden)